Rrugëtimi historik gjatë 100 viteve

të Pavarësisë së Shqipërisë

Shkruan: Mustafë Krasniqi

Për nderë të 100 - vjetori i pavarësisë së Shqipërisë, Vit jubilar, dhe për hir të së kaluarës dhe të sotmes do të ngërthejnë në vete shumë ngjarje që pasqyrojnë realitetin historik nëpër të cilën ka kaluar dhe po kalon kombit ynë shqiptar. Me atë, duke e rikujtuar të kaluarën e hidhur, ngjarjet tragjike dhe padrejtësi që ju janë shkaktuar shqiptarëve nga pushtues të ndryshëm, e në veçanti nga sllavët e Ballkanit, poashtu gjurmë të thella dhe të pashlyera, në mendjen e popullit kanë mbetur si të përcjellura brez pas brezi periudha më famëkeqe që doli nga Traktatit i Paqes së Shën Stefanit, më 3 marsit 1887, respektivisht që nga Kriza lindore, lufta Turko-Ruse (1877-78).
Nga ky traktat u arrit marrëveshja për copëtimin e Shqipërisë Etnike, në interes të fqinjëve të Ballkanit si: të Bullgarisë, Serbisë dhe të Malit të Zi, të ndihmuar nga pansllavizmin rus, që kjo e fundit edhe kishte për synim me çdo kusht ta mbikëqyrte Adriatikun, Mesdheun, me një fjalë donte të bëhet zotë, apo sundimtar i Ballkanit dhe i Evropës. Andaj nga kjo periudhë filloi një proces i ri i kolonizimit të trojeve shqiptare me ardhacakët sllave, ku pikërisht në këtë periudhë u pushtua Sanxhaku, Nishi dhe vendbanimet tjera etnike shqiptare.

Me të gjitha këto injorime dhe ndarjesh, Konferenca e Ambasadorëve të Londrës më1912-13 nuk përfill as një të drejtë esenciale të shqiptarëve rreth përcaktimit të kufijve, as kërkesat politike dhe aktin e Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë më 28 nëntor 1912, për një Shqipëri të bashkuar me trojet e veta, të cilat ishin aneksuar nga shtetet hegjemoniste, ku mbi dy të tretat e Shqipërisë mbetën në thundrat e pushtuesve sllavë, të ati serb, malazias, Maqedon dhe Grek. Gjë që Krahinat e Shqipërisë u hodhën në treg nga kjo konferenca, dhe u hartuan projekte të ndryshme në dëm të Shqipërisë, për pushtimin e trevave, si: të Kosovës, Plavës, Gucisë, Hotit, Grudës, Durrësit, Korçës, Gjirokastrës, Sarandës, si dhe trojet nën pushtimin Greko-Maqedone, Shqipëria, Jugore, Lindore dhe ajo veriore.

Nga këto ndarje të dhimbshme e politike, Shqipërisë Etnike iu shkëputën shumë treva shqiptare e pikërisht nga kjo ndarje Greqia përfitoi dhe u zgjerua me 9 275 km2, poashtu Serbia me 10 500 km2, si dhe Mali i Zi me rreth 4.683 km2 tokë shqiptare. Duke theksuar se pjesët të cilat i aneksoi Serbia me ndihmën e Rusisë, Francës, Anglisë, Gjermanisë dhe të Italisë, ishte pjesë etnike të Dardanisë antike, përkatësisht Kosova e cila në atë kohë thirrej si Vilajeti i Kosovës, i cili me 1877 kishte rreth 43 400 km2. Kurse më 1878, Shqipëria kishte diku rreth 115 000 km2, me 2 800 000 banorë, prej të cilëve rreth 2 300 000 shqiptarë, kurse të tjerët ishin: vlleh, romë, bullgarë, grekë, serbë, turq, hebrenj etj. E duke u mbështetur sipas një hulumtimi shkencore, Shqipëria gjatë Luftës austro-turke të viteve 1683-1690, kishte një sipërfaqe prej 120 000km2. Dhe kufijtë e saj shtriheshin që nga lumi i Vjosa e deri te gjiri i Prevezë, nga Mali i Korçës e deri te mali i Rodopit, që nga krahina verilindor, Gropa e Kukësit e deri në afërsi të Nishit.

E, me fillimin e shek. XIX e tutje shqiptarët përjetuan lloj-lloj tortura, e spastrime Etnike ku e drejta e tyre ishin vu në s’terëkëmbëzat e thikave të fuqive të mëdha Evropiane. Kundër kësaj padrejtësie fuqishëm reaguan forcat dhe lëvizjet përparimtare shqiptare, të cilët bashkë me popullin ishin bërë një për ta ruajtur etninë e Shqipërisë, përkundër fatit të hidhur shqiptarët ishin të përkushtuar t`i ruante tiparet dhe vlerat kombëtare përmes një lufte heroike, ku natyrshëm kanë ditë të jenë të kujdesshëm ndaj trojeve të veta, madje ishin të organizuan në forma të ndryshme të mbrojtjes, si ato në: lëvizje, çeta, grupe, individë, apo në bashkimin e fshatrave e qyteteve.
Kjo ishte ajo dëshmi që lëvizja kombëtare shqiptarët kurrë nuk ka hequr dorë nga e drejta që i takonte, sepse ishte dhe ka mbetur një popull që kurrë nuk ka pretenduar të pushtoi, apo të gjakos popuj tjerë për motive të ulëta pushtuese. Këto lëvizje shqiptare, asnjëherë nuk kishte pranuar filozofinë e zhbërjes, por karshi kësaj filozofie i rrinte besnik filozofisë së ruajtjes së identitetit, edhe pse ishin ngjarje të kobshme me ndryshime të mëdha kufijsh. Edhe pse rezistenca shqiptare ishte e përkushtuara me të gjitha format e mundshme t’i bëjë ballë pushtuesve fqinjë, që atëherë pamëshirshëm ishte futur thika e politikës Evropiane ku si pasoj e kësaj tragjedie u copëtuan edhe këto Vilajete: Vilajeti i Shkodrës, i Janinës, i Kosovës dhe i Vilajetit të Manastirit.
Gjatë kësaj përudhe kur shqiptarët bënin të gjitha përpjekjet e mundshme për të arritur ribashkimin e trojeve të pushtuara, në anën tjetër Evropianët më 1912-19 favorizonin Serbinë dhe Malin e zi për të pushtuar sërish troje shqiptar. Ky favorizim, Serbisë dhe Malit të zi i shkoi përshtati, ku me ndihmën e fuqive të mëdha dhe të kishës ortodokse, poashtu edhe me politikën fashiste arriti t’i pushtonin trojet shqiptare. Thjeshtë ky Pazar ndodhi, në tavolinën e Evropianëve, dhe pikërisht me pazarllëqet e tyre, ku më 13 korrik 1878, kancelari i Gjermanisë, Bismarku, dhe Anglia, Austro-Hungaria, Franca dhe Italia, thirrën Kongresin e Berlinit, dhe njëanshëm, pa vullnetin e shqiptarëve aprovuan ndarjen e Shqipërisë sipas interesave Ruso-evropiane. Madje Konferenca e Ambasadorëve të Londrës, e thirrur nga Anglia, më 22 mars 1913, dhe në pajtim më Rusin dhe Austro-Hungarin u arrit marrëveshja për copëtimin e Shqipërisë, kinse për rregullimin e çështjes së Ballkanit, dhe qetësisë së Evropës u sakrifikuan shumë troje dhe vilajete të tëra Shqiptare.
Për këto ndarje të pamëshirshme ndaj tokave shqiptarë, shqiptarët ishin bërë një dhe me përpjekje e tyre synonin më çdo kusht t’i dilnin zot tokave që të mos bien pre e gërshërëve të Evropës shtrigë që kjo ishte dalë si fantazmë në mbrojtjen e interesave të pushtuesve të Ballkanit. Me këto përpjekje të mëdha ishte edhe Qeveria së Ismail Qemalit, për ruajtjen dhe mos copëtime të reja të tokave shqiptare, po për fat të keq shqiptarët ishin sulmuar në katër anët nga fqinjët e tyre sllav të ndihmuar nga fuqitë e mëdha Evropiane dhe për këtë nuk kishin mundësi t’u i dilnin zot tokave të tyre që të mos pushtohet, gjë që vlen të ceket se Shkodra, në Veri, dhe Janina në Jug, ishin të mbrojtje nga vullnetarë shqiptarë, të cilët i qëndruan rrethimit serbo-malazezëve dhe të atij grek për disa muaj me radhë.
Në pamundësi për t’i bë ballë ushtrive të huaja, Janina u dorëzua me 6. Mars 1913, duke u mundësuar forcave greke ta pushtojnë tërë Çamërinë, Gjirokastrën, Përmetin, Këlcyrën dhe Tepelenën, duke vrarë e plaçkitur popullsinë shqiptare. Ndërsa, Shkodra qëndrojë heroikisht kundër pushtuesve serbo-malazez gjerë me 23. Prill.1913, gjerë atëherë kur Ead Pashë Toptani, njëri nga agjentët e Serbisë, Malit të Zi dhe i Greqisë, tradhtisht ia la Shokdrën Malit të zi.
Me 15 janar 1915 mbi tryezën e Konferencës u vendosën pesë projektet mbi kufijtë e Ballkanit dy projekte baze, ai rus dhe ai Austro-Hungarez, dhe tre ndihmës. Projekti Shqiptar, Serbo-malazez dhe projekti grek. Sipas Ambasadorit të Rusisë kufijtë duheshin të përcaktoheshin në Hapësirën e lumenjve Mat dhe Vjosa, duke i lënë dalje në Shëngjin apo në Durrës dalje serbëve, kurse Shkodra me rrethinë t’i ipshen Malit të zi, ndërsa Dibra dhe një pjese e madhe e Shqipërisë se Jugut, Pogradeci dhe Ohrin, t’i jepen Serbisë; ndersa Korca, Gjirokastra, Delvina- Greqisë, Kurse projekti Serbët ishte që t’i mbante të pushtuara ato toka që i kishte pushtuar dhe Durrësin, ndërsa ai Malazez kishte pretendimin që ta pushtonte edhe Shkodrën. Kurse Greqia me planit e saj synonte Janina Korfuzin dhe Çamërinë duke përfshirë Himarën dhe Gjirokastra.
Sipas këtyre projekteve Shqipëria mund të kishte vetëm Vlorën deri në Tiranë, duke lanë jashtë Durrësin dhe gjithë vijën bregdetare. Kurse projekti Shqiptar ishte që të ruhet me çdo kusht kufijtë e saj dhe të rikthehen trojet e copëtuara nga pushtuesit e Ballkanit. Vendimi i kësaj konference u mor me 25 janar ku s’përfilli fare vullnetin shqiptar, por bëri kompromise në dëm të saj , sipas këtij vëndimi Shkodra, Durrësi, Tirana, një pjese e Dibrës dhe Mirdita ju morën Serbeve dhe Malazezeve, por atyre ju la krahina e Kosovës deri ne Gjakove; një pjese e madhe e Dibrës, se bashku me qytetin me te njëjtin emër, Ohri, Struga, Manastiri dhe qytete te tjera te banuara thjeshte nga shqiptare. Greket përfituan këto troje Janinën, Follorines, si dhe krahinën shqiptare te Çamërisë dhe. u detyruan te heqin dore nga tokat e pushtuara: Korçe, Gjirokastër, Delvine, Himarë, Llogara, dhe Përmet
Gjë që nga konferencën e Versait më 1919 dhe të Parisit më 1946, Shqipërisë i mbetën vetëm 20.800 km²,sipërfaqeje toke, që do të thotë se deri në periudhë, 1912-19, Shqipëria në atë kohë kishte më se 90.270 km², diku mbi 3.804.000 banorë.
Këto përpjekje të mëdha shqiptare dhe arsyeja e këti 100 vjetori ka një rëndësi të madhe që në vete ngërthen tri data historike, data që kulmojnë me vullnetin e kombit dhe pasqyrojnë idealin për bashkimin e Shqipërisë, po përmes kësaj periudhe në mes tri nëntoreve t’i tregohet botës së qytetëruar dhe atyre shteteve që ndihmuan për copëtimin e Shqipërisë të jenë të ndërgjegjshme për korrigjimin e gabimeve të tyre dhe për një ndërgjegjësim për ta bërë Shqipërinë ashtu siç ka qenë të bashkuar.

1. Nëntori i parë, më 28 nëntor 1443 Heroi ynë Kombëtar, Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, ngrit FLAMURIN e qëndresës mu në Krujë dhe nga atje solli porosi të qarta se Shqipëria duhet të jetë e bashkuara dhe të gjitha principatat shqiptare të asaj kohe nënë udhëheqjen e Skënderbeut arritën këtë bashkim.

2. Në nëntorin e dytë, me 28 Nëntor 1912 Plaku i Urtë në Vlorë, Ismail Qemali, me ngritjen e flamurit të Skënderbeut, i tregoi Evropës dhe pushtuesve sllav se Shqipëria një ditë do të bashkohej, e. Shpallje e pavarësisë së Shqipërisë ishte një akt historik dhe një simbol i bashkimit, edhe pse në këtë periudhë nuk pati mundësi të ribashkimit, ajo la rrugë të hapura për atdhetarët që lufta të mos pushoi deri te fitorja dhe rikthimi i të gjitha territoreve të pushtuara nga sllavët e Ballkanit, kjo ishte edhe porosia e Skënderbeut, e Lidhjes së Prizrenit dhe të shumë lidhjeve tjera shqiptare që kishin për synim ribashkimin e trojeve të copëtuara.

3. E, më 28 nëntor 1997 lindi nëntori i tretë, në krye më UÇK, atë kohë dolën hapur bijtë dhe bijat e kombit dhe i thanë pushtuesit se mjaftë ke pushtuar toka shqiptare, mjaftë ke terrorizuar, vra e djegë popullatë të pafajshme. Tashmë lindja e kësaj ushtrie me gjuhën e lirisë, të përkushtim për mbrojtjen dhe bashkimin e të gjitha trojeve të pushtuar kishin ndërgjegjësuar edhe fuqitë e mëdha Evropiane dhe botën demokratike, se më me trojet shqiptare nuk mund të luhet ashtu siç dëshirojnë pushtuesit. Tashmë kishte ardhur koha që të ndahet e drejta që dikur më dhunë në tavolinën e Evropianëve ishin copëtuar tokat shqiptare dhe ishin shkelur të drejtat njerëzore.
Gjatë Këtyre periudhave vlen të Theksohej se Lidhja e Prizrenit në krye me Ymer Prizrenin, Abdyl Frashërin, Qeveria e Nolit, e Hasan Prishtinës bënë kthesa të mëdha në histori ku njërit nderë figurat më të rëndësishme të historisë shqiptare Hasan Prishtina, me mençurin dhe guximin e tij arritën ta çlirojnë Shkupin që synohej të jetë Kryeqyteti i Shqipërisë Etnike. Ndërsa në anën tjetër për fat të keq Ahmet zogun dhe qeveria e tij ekzekutoi figurat më të ndritshme të kombit, si Hasan Prishtinën, Gurakuqin, Avni Rrustemin, Bajram Currin dhe shumë figurat tjera dhe që është më e keqja la Shqipërinë nënë thundra të Italisë fashiste, jo vetëm që ia mbathi së ikuri por la popullin pa qeveri dhe zot të tyre, ku me vete popullit ia mori edhe lekët e fundit, e la pa armë, pa bukë, që në atë kohë populli qeverisë së vet i kërkonte armë që ta luftonte pushtuesin Italian, por mjerisht Ahmet zogu tradhtoi qeverinë dhe çështjen kombëtare.
Pas luftës së dytë botërore, filloi një fazë e re, me një strategji të re politike mbi të drejtën e fatit shqiptar të kësaj treve, të Kosovës, e cila gjatë luftës në konferencën e Bujanit që filloi më 31 dhjetor 1943 dhe vazhdoi deri më 2 janar 1944 ku morën pjesë 64 delegat, ishte marrëveshja që posa të përfundon lufta dhe largimit të nazizmit Gjerman, shqiptarët do ta gëzojnë të drejtën e vetëvendosjes, kjo jo që u arrit po shqiptarët dhe marrëveshja e saj u tradhtuan nga forcat Jugosllave të Titos, Që më 1945 pas Kuvendit të Prizrenit, Kosova mbeti nën tutelën e ish Jugosllavisë, ku gjatë këtij kuvendi ata që kundërshtuan mbetjen nën jugosllavi dhe që mbrojtën qëndrimin se “Ne jemi shqiptar dhe duhet t’i përkasim Shqipërisë, e kurrsesi Beogradit, gjuha ta sundon gjuhën”. u ekzekutuan nga forcat, komunisto-Jugosllave.

4. Pas përfundimit të LNÇ-së , atdhetarët që nuk pranuan një pushtim të sërishëm dolën në veprim disa organizata ilegale që ta mbronin interesin e Shqipërisë së bashkuar, dhe këto organizata u organizuan në të gjitha trevat ku jetonin shqiptarët, e para me programin e saj ishte LNDSH-ja, në Krye me Gjon Sereçin, Ajet Gërgurin dhe shumë të tjerë “Vatra Kosovare Nacional-Demokratike Shqiptare” (VKNDSH); “Grupi Demokratik Shqiptar Kosova” (GDSHK); “Grupi Shqiptar Revolucionar i Maqedonisë” (GSHRM); “Grupi Demokrat-Indepedent Shqiptar i Kosovës” (GDISHK); Grupi “Veteranët”; ”Shoqëria Demokratike Shqiptare/IsmaIl Qemali (SHDSH- "I.Q"); Lidhja e Vardarit - Besa Demokratike Shqiptare (LV-BDSH) ; Lidhja Shqiptare e Sharrit(LSHSH) etj.
Periudha që dëshmoi se shqiptarët nuk do të heqin dorë nga e drejta historike ishte periudha e viteve 1958-68 periudhë që i artikuloi mirë veprimet dhe konceptin e veta të njohur për bashkimin e trojeve shqiptare në një shtet në krye me veprimtarin e shquar Adem Demaçi që e gjen në organizatën “Lëvizja Revolucionare për Bashkimin e Shqiptarëve” (LRBSH). Në saje të këtij veprimi organizativ dhe njerëzve patriot që nuk heshtën rrugës së lirisë, por me vete dhe pas lanë testamentin ruajeni Shqipërinë Etnike.

5. Demonstratat e 81-shes do të jenë një ngjarje e hidhur për ish-Jugosllavin dhe një ditë e rifillimit të shkatërrimit të Jugosllavisë së AVNO-it-Titos nga Shqiptarët dhe forcave të saj përparimtare e atdhetare. Edhe pse kishte dhe ende ka shqipfolës që mendojnë se demonstratat dhe luftën e fundit e UÇK-ës në krye me legjendën e gjallë Adem Jasharin ishte udhëhequr nga forcat fashiste-serbe, apo njerëzit e saj. Për këtë gabohen këta shqipfolës, sepse nga ta ka që shumë mirë e dinë që demonstratat dhe lufta e UÇK-së ka rrjedhë pikërisht nga ata djem dhe vajza atdhetare që iu kishin përkushtuan atdheut më çmimin më të lartë edhe jetën.
Kësaj thirrje ju përgjigjën shumë atdhetar në krye me atdhetarin Jusuf e Bardhosh Gërvallën, si dhe me Kadri Zekën, arritën që më 1982, të bëjnë shkrirjen e tri organizata ilegal (LNÇKVSHJ-OMLK-PKMLSHJ), në një organizatë të vetmen, siç ishte LRSHJ-ja,ku më vonë, më 1986 u shndërrua në LPRK, e pas mbledhjes së tretë kaloi si LPK. Po në atë vit, me 17 janar1982, nga dora gjakatare u qëlluan me breshri plumbash për vdekje tre dëshmorët kombit, nismëtarët e bashkimit të grupeve dhe organizatave çlirimtare, që kishin për qëllim t’i bashkonin të gjitha viset e okupuara me mëmën Shqipëri.

6. Viti 1983-84 do të mbahen në mend si vitet më të tmerrshme për përndjekje,vrasje dhe arrestime të anëtarëve të saj, që në Kodrën e Trimave në një luftë të barabartë, më 11 janar 1984 bien heroikisht dy martir të patrembur të kombit Rexhep Mala dhe Nuhi Berisha. Po këtij zëri heroikisht iu përgjigj dhe atdhetari i patrembur Bajram Bahtiri, që ra heroikisht më 8 shkurt 1984. Po ishte edhe zëri i drejtuesit të LPRK-së, Afrim Zhitisë dhe bashkëluftëtarit, e atdhetarit të kombit Fahri Fazliu, që 2 nëntor 1989, në Bregun e Diellit, në Prishtinë bien heroikisht.

7. Lindja dhe dalja në skenë e UÇK-së më 28 nëntor 1997 ishte një shpresë dhe një goditje e rëndë për armikun, në anën tjetër ishte një larmë për botën demokratike se shqiptarët nuk do ta durojnë më pushtimin. Rënia e parë e tre martirëve të kombit në Pestovë të Vushtrrisë më 31 janar të vitit 1997, ndodhi njëra nga betejat e para madhore të pjesëtarëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ku ranë dëshmorët e kombit në vijën e frontit Zahir Pajazitit, Edmon Hoxhës dhe Hakif zejnullahut. Ndërsa në orët e hershme të mëngjesit të 5 mars 1998, në Prekaz u sulmua nga Ushtria Jugosllave dhe forcat policore shtëpia e Adem Jasharit që së bashku me të vëllain Hamzën dhe me pesëdhjetë e gjashtë anëtarët e familjes ranë heroikisht për të mos vdekur kurrë, ku me luftën tyre heroike e trembi pushtuesin Serb dhe e ndërgjegjësoi Evropën e pandërgjegjshme që ishte sjellë me shqiptarët njëanshëm deri në këtë periudhë.

8. Ndërsa Shpallja e pavarësisë së Kosovës më 17 shkurt 2008 ishte një akt historik por edhe jo një luftë e përfunduar, sepse edhe Çamëria, Shqiptarët e MBP, si dhe ata të Malit të zi dhe të Maqedonisë ende mbetën nënë thundrat e pushtuesve, por ajo që u arrit ishte vetëdijesimi për të drejtën, bashkimit kombëtar.
Ky 100 vjetor duhet të shërbej për realizimin e vullnetit të popullit dhe i shumë veprimtarëve dhe heronjve që dhanë shumë për këtë Bashkim, në asnjë rast nuk duhet injoruar vullnetin e kombit për Shqipërinë Etnike, sepse vetëm me këtë Shqipëri do të ndihemi më mirë dhe më të fortë, të lirë dhe të paprekshëm.
Vetëm me këtë Shqipëri do t’u themi armiqve të përbetuar se mjaft keni bërë gjenocid, spastrim etnik, t’tu themi se më koha është për Shqiptarët, për Shqipërinë Etnike.
Më në fund duhej që ta kuptoi politika e sotme, sidomos kjo e Tiranës se duhet hequr dorë nga karrierizmi, egoja për pushtet e t’i mbron interesat e kombit, duke mos sakrifikuar as një pëllëmbë toke, por më këmbëngulje të kërkon që t’i rikthehen të gjitha trojet e copëtuara Shqipërisë Etnike.
Shqipëria do një zë, zërin e atdhetarëve, të Lidhjes së Prizrenit, Bujanit, konferencës së Lushnjes, të NDSH-së dhe i të gjitha organizatave e deri te UÇK-ja ajo e MBP dhe të UÇK-së në Maqedoni, që njëherë e për mot të zgjidhej çështja kombëtare Shqiptarëve në një Shqipëri, në Shqipërinë Etnike.
Ky 100 vjetorë të jetë një simbol i përkushtimit dhe i bashkimit, sepse vetëm me bashkimin e trojeve të copëtuara do ta kemi Shqipërinë dhe kombin më të fuqishëm, nga ky 100 vjetor t’i thuhet atyre që kërkojnë dy gjuhë e dy shtete shqiptare që të heqin dorë nga kjo ide e mallkuar, se një ditë këtyre elementëve antikombëtar do t’u dridhet dheu nën këmbë, se populli e di çka do dhe çka duhet përkrahur vetëm Një Shqipëri Etnike me të gjitha territoret e saja.
Rroftë Shqipëria, Shqipëria Etnike

DEMI: DORA QË ZBULON SIMBOLIN 12 000 VJEÇAR TË BESIMIT PELLAZGO-ARBËROR

Tiranë, 4 tetor 2017: (Ky popull (shqiptar) (…) i vjetër sa fosilet, sa stalaktitat e shpellave jehuese të maleve të veta vigane, dhe i lindun të thuesh prej vetë rrënjëve të vjetra, ai asht sot zot autokton i pakundërshtueshëm i tokave të veta. At Gjergj Fishta në Konferencën e Paqes, Paris - 1919)

Duke folur për origjnën e Kombit tonë, analisti Mustafa Nano shprehet: «Ka ndonjë autor që i quan (shqipetarët-shën im) Ilirë, por ka edhe ndonjë tjetër që i quan Trakas (...) Në këtë rrethanë do na duhej të provonim që shqipetarët rrjedhin prej ilirëve apo, me fjalë të tjera, që ka një vijushmëri të pandërprerë iliro-shqipetare. Mirëpo edhe historiani më budalla e di se kjo gjë është ende e paprovuar 100%». (1)

Risjellja e debateve të dy shekujve të kaluar, siç është teza e mësipërme e M.Nanos është bërë një dukuri e përsëritur në masmedia, ku qëndrimi “dogmatik” (dhe jo kritik) ndaj botimeve të disa autorëve shqipetarë dhe të huaj, dëshmon mungesën e njohurive mbi Lashtësinë e Kombit tonë dhe të Europës parahistorike në përgjithësi.

Që në shk 18, historiani dhe gjuhëtari Johann Thunmann (1746-1778) ishte i pari që mbështeti fort, tezën e vijimsisë Ilire të shqipetarëve, në trevat ku shfaqen si arbër në mesjetë. (2) Autorë të tjerë, veçanrisht vepra e Eduard Shnaiderit «Pellazgët dhe pasardhësit e tyre» (Tiranë 2009), sjellin fakte mbi origjinën dhe vijushmërinë e Arbërve, që nga zanafilla e formimit të bashkësive të para të njeriut primitiv dhe përdorimin e gjuhës pellazgo-shqipe, shumë përpara gjuhës sanskrite të Vedave indjane (Petro Zhei Shqipja dhe Sanskritishtja). Megjithatë, kjo vlerë e veçantë e Historisë së Shqipetaro-Arbërve të sotëm, nuk njihet nga shkenca botërore, çuditrisht edhe nga Albanologjia zyrtare, të cilat, në përgjithësi e quajnë jashtë çdo llogjike, të gjurmohet lidhja e popullsive moderne me fise të një periudhe “pa shkrime” dhe “pa data”.

Fustel de Coulanges (La cité antique) duke shtruar pyetjen: «Ç’kujtim na mbetet nga brezat, të cilat nuk kanë lënë as edhe një tekst të shkruar? - përgjigjet se - Fatmirsisht për njeriun, e kaluara nuk vdes kurrë plotësisht. Edhe pse njeriu mund të harrojë (...) është vetë ay, që në çdo epokë është prodhim dhe përmbledhje e të gjithë periudhave të mëparshme”. (3) Këtë mundësi, na e jep sidomos shkenca mbi BESIMIN, e cila është në gjëndje të zbulojë periudhat më të hershme të zhvillimit të botkuptimit të njeriut, për rrjedhojë edhe zanafillën dhe vijushmërinë e popujve të mbijetuar deri në ditët e sotme. Sigurisht ky kërkim vlen, vetëm për popujt e lashtë (natyral), origjina e të cilëve nuk vjen nga popuj të tjerë, siç është rasti i Kombit Shqipetaro-Arbër.

Domosdoshmëria e kërkimit të ndonjë forme të besimit (në parahistori-shën im), pohon Angelo Carcagni (Arte Religione e Magia - Grotta dei Cervi a Porto Badisco) është e lidhur ngushtësisht me çfaqjen dhe thelbin e qënjes së njeriut mbi tokë. Një grup, një klan, një tribu, një shoqëri, nuk mund të mbijetojë pa një formë besimi që t’i udhëheq dhe t’iu jap mbështetje » (4) Po të shohim nga afër ritet që njeriu ndjek apo formulat që ai thotë, vëren F.Coulanges, atëhere do të gjejmë shënjat e asaj që njerëzit besonin pesëmbëdhjetë apo njëzet shekuj para tyre. (5)

Nisur nga sa u tha më sipër, për të dëshmuar vijushmërinë e Kombit Arbër nga fiset e para europiane , do ta nisim rrugëtimin tonë mbi historikun e BESIMIT me pyetjen se :

Nga e ka zanafillën simboli i ritit të BEKIMIT kristian?

Në fotot e mësipërme shikojmë: Një pikturë të Krishtit (fig.1) ; Statujë e vitit 452 e Apostulit Shën Pal e punuar me bronxin e shkrirë të statujës së Jupiterit (Zeusit të romakëve) (fig.2); Busti i Shën Baudime e vitit 1180/1200; Romanesque (French, Auvergne) (fig.3); Papa ne Vatikan, shk 21 (fig.4)

Pavarsisht hapësirës shumë shekullore që i ndan figurat e mësipërme, dora e tyre e djathtë shpreh të njejtin gjest-tre gishta të hapur dhe dy të mbledhur. Të gjithë e njohin këtë shënjë të dorës së njerëzve të Perëndisë, që shoqërohet me fjalët : “ Të bekoj…! ” ose në gjuhën popullore, bekimi për mbarësi në jetë.

Sipas mitit, ritet që duheshin zbatuar në besimin kristian ishin të diktuara nga Krijuesi. Tek urdhëresa me Numrin 6: 22,27 , përcaktohej se - bekimi duhej të kryhej vetëm duke përmëndur emrin e Zotit - (… Duke vendosur emrin tim mbi fëmijët e Israelit, unë do t’i bekoj (rrjështi 27).

Sipas shkrimeve të shënjta, njëriu tokësor nuk kishte pushtet për të bërë bekimin, këtë të drejtë e kishte vetëm Krijuesi. Për rrjedhojë, të gjithë shërbenjësit, domosdoshmërisht duhët të vinin në dukje, se bekonin në emër të Zotit, siç jepet ne bisedën e Isakut me Giacobbin: « …Zoti i gjithpushtetshëm të bekon, të bën pjellor që të shumohesh, në mënyrë që të bëhesh një bashkësi popujsh…(Genesi 28 : 3,4) (6)

Në shekujt e mëvonshëm, kur në mitet besimtare rolin e shëmbëlltyrës së Zotit në Tokë e merr Jezusi, fëmija i ngjizur nga një grua tokësore (Maria) me Frymën hyjnore (Zotin), gjatë ritit të bekimit, nuk përmëndet më vetëm emri i Krijuesit. Krishtit duke i bekuar Apostujt, u thotë: «Shkoni pra, drejtoni të gjithë popujt në emër të Atit, Birit dhe Shpirtit të Shenjtë, duke i mësuar ata të zbatojnë të gjitha gjërat që ju kam udhëruar » (Mattëo 28 : 19,20) (7)

Edhe sot, bekimi bëhet në emër të tre figurave hyjnore (Krijuesit, Birit të tij - Jezusit dhe Shpirtit të Shënjtë), që tregon një fazë të re të besimit hebraik të njohur me emrin Kristianizëm, me simbolin e tij përfaqësues - TRINITA (që shpreh përfaqsimin e trefisht të Zotit-NJË). Tre gishtat e ngritura të dorës, me të cilën bëhet riti i bekimit katolik dhe ortodoks, shprehin simbolikisht këtë teollogji. Sipas fjalorit teosofik: “Kur një prift kristian bekon duke përdorur tre gishtat e dorës, ay përcjell një shënjë magjike që shpreh pushtetin e trekëndëshit apo të Trinitisë” (8)

Para disa vitesh, duke vizituar parkun arkeologjik të Butrintit, shoqëruesi më pyeti nëse e dija se përse në trupin e statujave të zbuluara të cilëve u mungonte koka, kishte një vrimë të thelluar. I kënaqur nga heshtja ime, nxitoi të më sqaronte se, për mungesë kohe si rrjedhojë e ndrimeve të shpeshta të mbretërve apo figurave të rëndësishme, artistët e lashtësisë kishin gjetur një rrugë shumë praktike: ndronin vetëm kokat tek statujat e paraardhësve të çfronësuar, të aratisurve apo të vrarë si armiq. Në rast se me «kokat» do nënkuptojmë mitet e reja që zëvëndësuan ato të Besimit të lashtë, do të arijmë në përfundimin se «skeleti» i miteve, gjatë dhjetra e mijra shekujvë të historisë njerëzore, ka mbetur në thelb po ay. Këtë na e dëshmon edhe objekti arkeologjik (fig.1,2 poshtë) i zbuluar në trevat e banuara nga fiset etruske, ku paraqitet besnikërisht simboli i « dorës së bekimit » kristian.

Modele të ngjashme të saj janë zbuluar edhe në trevat jugore të Gadishullit ballkanik dhe Azinë e Afërme. Të bën përshtypje vendosja e figurave të shumta në dy anët e « dorës » si : gjarpri me kurorë, dashi, kupa që përdoreshin gjatë riteve, shkopi karakteristik me dy gjarpërinj të ndërthurur (si i Hermesit tek pellazgët dhe i Mërkurit tek romakët), boçe të pishës, bretkoca, hardhuca, degë bimesh, etj. Studiuesit e kanë të vështirë të zbulojnë, se çfarë kanë dashur të shprehin autorët e veprave me këto figura dhe përse i kanë vendosur aty. Kjo ka arsyen e vet, sepse siç pohon Prof. Angelo Carcagni: «arti» i lashtësisë është pasqyrim i frikës dhe dëshirave të njeriut dhe shpreh natyrën mistike dhe magjike të botkuptimit primitiv, që drejtohet drejt misterit, të padukshmes, mbinatyrores... (9)

Dihet, se shumë pak është zbuluar ky mendim magjik i shprehur me simbole, e në shumë raste është keq-shpjeguar, megjithëse figurat që mbulojnë dorën janë nga më të rëndësishmet në mitet pellazge siç është gjarpri, shqiponja, dashi, etj.

«Dora» është gjetur pranë vëndeve të shënjta dhe altareve, të përdorura gjatë riteve të lutjes. Nga vëndi ku janë zbuluar këto objekte arkeologjike, mendohet se origjina e tyre u përket fiseve etruske të Italisë, thrakëve të Ballkanit apo frigëve të Azisë së Afërt, hapësira gjeografike ku kanë jetuar Pellazgët e lashtë.

Çfarë përfaqësonte gjesti i tre gishtavë në besimin e Pellazgëve?

«Dora» parahistorike, sigurisht nuk kishte të bënte me bekimin në emër të Zotit, sepse nuk kemi asnjë të dhënë për ndonjë rit të tillë në praktikën besimtare të Pellazgëve.

Ngarkimi i saj me figura të kafshëve, bimëve dhe simboleve më të rëndësishme të Perëndive pellazge (që gabimisht quhen greke - emërtim i panjohur deri në shk 19 për ndonjë popullsi), na bën të mendojmë se shprehte një IDE, e cila lidhej me figurën kryesore të besimit të Lashtë - me KRIJUESIN. Meqënëse hartuesit e riteve kristiane, që më përpara kishin praktikuar ritet pellazgjike, kanë huazuar nga «dora» etruske vetëm simbolin e tre gishtave, dëshmon se «Zoti i panjohur» fshihet mbas numrit TRE. Kuptohet, që modeli i numërimit duke përdorur gishtat, i përket periudhës më të herëshme të njeriut primitiv. E.Shnajder pohon se: «Numërimi është edhe ai (me zanafillë-shën im) primitive (…) Pellazgu dhe më vonë Shqipetari, ka mundur të kuptojë numërimin duke përdorur gishtat dhe ka mbajtur dhjetëshen , të cilën për nevojat e tij e shumëzonte në pambarim » (10)

Në rastin e «dorës» etruske, gjesti me TRE gishta, nuk shpreh sasinë e tre figurave hyjnore (Krijuesit, Birit dhe Shpirtit të Shenjtë) siç ndodh në formulën e bekimit kristian, por duket se në këtë numër shprehej vetia kryesore e Zotit-NJË. Këtë dukuri, njeriu primitiv e diktoi për herë të parë tek tre pamjet me të cilat ndryshonte HËNA. Figurina e «dorës» përdorej gjatë kryerjes së riteve të misterit, të cilat zhvilloheshin natën kur sundonte HËNA (Zoti - femër). Në Enciklopedinë e simboleve të J.C.Cooper shkruhet se „dora me tre gishtat e ngritura, shpreh fazat e Hënës“.(11)

Studiuesit e sotëm nuk e njohin faktin historik se: Pellazgët dhe të gjitha fiset e para të Euro-Azisë, kishin BESIM HËNOR, i cili ka mbisunduar, që nga lindja e njeriut parahistorik, e deri disa shekuj para triumfit të besimit kristian. Emri i tij mbijeton edhe në kohët moderne (i shtrëmbëruar në shqiptim dhe përmbajtje) - Sellenizmi/Hellenizmi. Perëndia më e rëndësishme në Egjiptin e lashtë –Thot, apo Buddha në Indi ishin Perëndi hënore. (12)

Të gjitha figurat e botës shtazore, bimore dhe të simboleve të tjera (peshorja, shkopi i Hermesit etj), të cilat i shikojmë tek modelet e ndryshme arkeollogjike të «dorës», janë simbole kultike që shprehin natyrën e saj të gjithë-pushtetshme. Në mitet e mëvonshme, këto figura të natyrës, u përdorën si simbole të perëndive kryesore .

Në disa objekte të Dorës etruske / thrako / frige, nuk mungon edhe prifti apo orakulli njerëzor - një burr i moshuar, i cili na tregon gjestin e tre gishtave dhe mban një Hënë madhështore mbi kokë (fig.1,2 poshtë) .Topthi që ndodhet në çdo cep të saj është simboli kryesor i Krijuesit dhe shpreh idenë : Hëna = Zoti.

(detaj)

Me emrin e Perëndeshës hënore të Dodonës - Sellena, Pellazgët hyjnorë, emërtuan shumë mbretër e mbretëresha të famshme (Sellena/Selleni) që ishin njëkohësisht edhe priftërinj dhe priftëresha, por nga këmbimi i shkronjave të afërta (s/h dhe l/ll) dhe për faj të shkruesve të lashtë, u trashëguan në botimet e sotme në formën Helena/Heleni. Deri në shekullin e 19, për kishën ortodokse e latine, besimi i “barbarëve” dhe i shqipetaro-arbërve emërtohej - “Hellenizmi”.

Duhet të kemi parasysh se, objekti arkelogjik i «dorës» (afërsisht shk.I - IVpas K) për të cilin flasim, është i periudhës së ashtuquajtur «heleno-romake», por kulti që shpreh i përket besimit të fiseve të para autoktone të Euro-Azisë së Afërt. Besimi hënor i Pellazgëve dhe simbolet e tij është trajtuar gjërësisht në librin „Sellenizmi-Besimi që sundon Botën“, prandaj nuk po zgjatem në këtë pikë.

Deri këtu, kemi arritur të dëshmojmë se: Riti i bekimit në besimin katolik dhe ortodoks, e ka origjinën nga periudha para-kristiane dhe është përshtatur nga teologët e besimit të ri, miteve të Biblës. Gjesti i dorës, i përket besimit hënor të fiseve Pellazge, ritet e të cilit, vazhdojnë të kryhen në trevat arbërore në formën e traditës popullore. Por, a janë Shqipetaro-Arbërit e sotëm, pasardhës të ligjshëm të Pellazgëve hyjnorë, kur vihet në dyshim vijushmëria e pandërprerë „iliro-shqiptare“?

Në fakt „teza pellazge“ për origjinën e shqipetarëve, nuk është ndonjë risi e re për studimet europiane dhe botërore. Studiuesi hungarez L.Taloci (1834-1916), krahas shumë eruditëve të tjerë (shqipetar e të huaj) pohonte se: «Nuk mund të dyshohet që Shqipetarët të jenë pasardhësit e drejtpërdrejtë të Pellazgëve, kur në çdo hap gjen në gjuhën, në zakonet, traditat e legjendat e tyre, të gjithë shënjat karakteristike të njerzve primitiv që nuk i gjen tek asnjë popull tjetër. (…) Nuk ekziston asnjë popull tjetër në Ballkan, as ai i Greqisë së re, që të mund të ndjekë historinë e racës së vet, ashtu me rend kronologjik, qysh prej kohëve më të lashta deri në ditët tona sikurse populli shqipetar” L.Taloci (1834-1916) (13)

Për ironi të fatit, për skeptikët e kësaj të vërtete historike, atë e dëshmon katërcipërisht edhe …

Dora me tre gishta

Nga studiuesit, ky objekt arkeologjik është emërtuar “Dora e Sabacios”, emër dhënë burrit të moshuar të ulur në pëllëmbën e dorës, që hamëndsohet të jetë Perëndi e fiseve frige, nisur nga qeleshja tipike me majë të përkulur.

Së pari, duhet të njohim faktin se, fiset në trevat e të cilëve është gjetur ky objekt, janë të së njejtës etni pellazgjike. Sipas dëshmive të sjella nga autorët e lashtë dhe shkencat moderne (Arif Mati, Mikenët = Pellazgët), del se: Sipas Strabonit (libri VII, 3/2), Frigjianët janë Brigë, degë etnike e Thrakëve. Gjithashtu sipas Hekate të Miletit, Tuqiditit (IV,109), Herodotit ( I, 57), Tirrenët (Etruskët) dhe Pellazgët bënin pjesë në të njejtën tërësi etnike (…) Zanafilla etnike dhe gjuhësore e shqipetarëve është e pakundërshtueshme, meqënëse këta të fundit rrjedhin nga Thrako-Ilirët, ata vetë pasardhës të drejtpërdrejt të Pellazgëve. (14)

Pra, fiset e lashta etruske, frige, thrake dhe paraardhësit e shqipetarëve të sotëm, ishin fise të së njejtës gjini. Studiuesi Arif Mati, në doktoraturën e mbrojtur në Universitetin e Sorbonës (Paris), në përfundim të fakteve të paraqitura, pohon se: Shqipëria dhe rajonet në kufi të saj, paraqesin një rast unik në Europë: Një dhe vetëm një popull, i cili jeton në tokat e tij stërgjyshore, të paktën qysh nga Neolitiku. Vijëmsia arkeologjike antropologjike, kulturore dhe etno-gjuhësore është aty më se e dallueshme. (15)

Por “arkivit” historik të arbërve, nuk i mungojnë edhe shumë fakte të ruajtura në historikun e BESIMIT, disa prej të cilave po i rradhisim më poshtë:

1.Tek fiset pellazge, qeleshja shërbente si simbol i njeriut “ndërmjets”(priftit) midis njerëzve tokësorë dhe Krijuesit, detyrë që e kryente familja mbretërore, siç e vërejmë qartësisht tek “dora e Sabacios” ku pasqyrohet Sabacio, mbreti i hyjnizuar si Perëndi dhe Dioskurët. (fig 2 lart). Në shekujt e mëvonshëm, qeleshja u përdor nga të gjitë pjesëtarët e fiseve pellazge, si simbol i popullit që gëzonte mbrojtjen e Zotit (Hënës), duke e emërtuar veten “popull hyjnor”.

Sipas shumë dëshmive historike, Shqipetaro-Arbërit e ruanin këtë emërtim edhe në shekullin e 19. Këtë fakt, përveç Rilindasve tanë, na e kujton në analizën historike edhe gazetari Dimitrios Epikouris (sipas metodës “greke”) në dy shkrimet e tij (maj 2012): “... pasardhësit e hajdutëve të pulave dhe deleve, që rronin në majë të bjeshkëve dhe brënda shpellave, që rrallë laheshin, që grabisnin gratë nga prindërit e tyre dhe plaçkisnin katundet, (… ) Këta barinj të sertë e malësorë, nisën të besonin se ata nuk ishin vetëm pinjollë të grekëve të vjetër (helenëve pellazgë-shën im), por edhe një popull i bekuar nga Perëndia” (16)

Nga kjo traditë e lashtë pellazgjike, e ka zanafillën edhe miti i “popullit të zgjedhur”, i fiseve që ndoqën Mojsiun në malin Sinai. Emri i Hënës tek Assirët ishte Sin me të cilin emërtuan malin Sin-ai, dhe duke qënë një vënd i shënjtë hënor, u përzgjodh për mitin biblik të hebrejve. (17)

Me qeleshen me majë të rënë, sipas objekteve arkeollogjike, pasqyrohet: Farkëtari i armëve të Hyjnive në Olimp – Efesti; Mithra, Sabacio, Attis, princi dardan i Trojës - Paridi në Lindjen e Afërme, por edhe njerëz historik të Dardanisë së lashtë të periudhës romake si, Burrëbistra dhe Decebali. Në kohët moderne, ajo paraqitet si pjesë e veshjes së traditës, vetëm e popullsisë shqipetaro-arbërore.

2. Që Arbërit ishin “popull hyjnor” e dëshmon edhe emri “Kombi shqipetar”, apo “ kombësia shqipetare / arbërore”. Ky emërtim e ka origjinën nga simboli i NYJES, që në mitet e lashta pellazgjike, shprehte natyrën hyjnore të njeriut të “lidhur me Zotin” (në gjuhën shqipe: kom-b dmth nyje e formuar nga lidhja, trajtuar tek ”Emri Komb,“pasaporta” parahistorike e Arbërve”). Këtë “nyje hyjnore” e gjejmë tek “dora e Sabacios” ndërmjet rrathëve të një gjarpëri të përdredhur (fig.3 lart). Në kohët moderne, ky emërtim parahistorik vijon të përcaktojë Shqipetaro-Arbërit e sotëm, fakt që dëshmon vijushmërinë e pandërprerë të popullsisë që e ka krijuar këtë simbol.

3.Simboli i rrufesë që ka mbi kokë Perëndia Sabacio (fig.1lart) dhe në dorën e djathtë (fig.2) është simbol i Zeusit thesprot, emri i të cilit shpjegohet vetëm në gjuhën shqipe (Za – zëri; shigjetat e rrufeve, me të cilat ai dënonte fajtorët, shkaktojnë bubullima më një zë të tmershëm), Tempulli i tij- Dodona- ndodhej në trevat arbërore të Iperisë (Epirit) dhe i përkiste besimit hënor.

4. Për studimin tonë, një dëshmi shumë më e lashtë sesa “dora” etruske/thrako/frige, megjithëse na mungon si objekt arkeologjik, është ruajtur mrekullisht në gjuhë - emri i Perëndisë egjiptiane Thot. Fustel de Coulanges pohon se: “Kuptimi i thellë i një rrënje gjuhësore, mund të ngërthejë, ngaherë, një mendim apo zakon të lashtë; idetë dhe kujtimet u venitën; por fjalët mbetën dëshimtare të pandryshueshme të besimeve që u zhdukën”. (18)

Në Fjalorët mitikë, Thoti ka qënë Perëndia henore e dinastive të para. Simboli i tij ishte bastuni me dy gjarpërinj që ndërthuren. (19) Ky simol, siç e shikojmë (tek fig. poshtë, mbrapa kokës) në monedhën romake të vitit 82 pK, ka shoqëruar në objektet e artit të lashtësisë, Perëndinë Hermes. Qeleshja arbërore, që duket në anën e mbrapme të monedhës, shpreh figurën e mbretit-bari, njëkohësisht edhe prift, i fiseve dardano-etrusko-iperiote. (20)

Përkatsia pellazge e Hermesit dëshmohet edhe nga fakti, se me këtë emër është emërtuar nga helenët në Helladë - Perëndia Thot.

Xh.Katapano në veprën e tij “Thoti flistë shqip”(Thot parlava albanësë”, 1984) zbulon jo vetëm kuptimin e emrit të Thot-it dhe përkatsinë etnike nga Atlantidët (21), por edhe rolin e tij në përparimin e shkencave dhe filozofisë së Egjiptit të lashtë : “Thoti ishte më i madhi i të gjithë iniciuësve të lashtësisë, i quajtur themelues i shkencës së fshehtë, lajmëtari i natyrës hyjnore më të lartë. Emri i tij tregon këtë funksion - thot - dmth ai thot (kumton) fjalën e Zotit, atë që duhet të bëj njeriu mbi tokë (në relativitet) më qëllim që «jeta njerëzore» t’i ngjajë «asaj hyjnores». (22)

Nuk do të ndalemi këtu për të gjitha shpikjet që i vishen Perëndisë Thot në fushën e shkencës, shkrimit dhe artit. Ajo që na tërheq vëmëndjen është emërtimi i tij i dhënë nga helenët, të cilët “kur e mbartën në Olimpin e tyre, ja ndruan emrin në Hermes (Ermete Trismegisto gr.) dhe si mirnjohje për shkencën që ai i kishtë përcjellë Solomonit, Platonit dhë Pitagorës, i dekretuan titullin «Tre herë i madh», duke ja ruajtur të pandryshuara funksionet. (23)

Sikurse Xh. Katapano edhe studiues të tjerë, kanë pranuar se, emërtimi TRISMEGIST, përkthehet „tre herë i madh“:

- Niko Sillo (Etruskishte – Toskërishte) pohon se emërtimi “trismegisto”(gr) do të thotë : Tre herë i Madh. (24)

- Helena P. Balvatsky, hartuese e Fjalorit Teosofik , vëren se emri Hermes - Trismegisto është emri i Thotit apo Hermesit në pamjen e tij njerëzore, që do të thotë “tre herë i madh”. (25) Një nga emërtimet e Hermesit ishte - Atlantiades. (26)

Eduard Shnaider, duke ju afruar më shumë së vërtetës gjuhësore vëren:“Sa për Mërkurin (emërtimi romak për Thotin) poet, muzikant, çpikës i lirës, e para vegël muzikore me kordha, që mëndja e njeriut të ketë krijuar, ne e gjejmë mishërimin e saj, në fjalën «trismegiste» siç quhej prej grekëve. Vetëm fjala e rrokjes së parë është deformuar. Kështu «tris» duhet marrë për «kris», troket, nga kemi kris-me-gisht, në kuptimin prek ose nxjerr tinguj, siç e kërkon teknika e lirës. (27)

Tre nga këta autorë, janë njohës shumë të mirë të gjuhës shqipe - arbërishte, ndërsa H.Balvatsky ishte njohëse e mitollogjisë dhe simboleve të lashta. Siç duket, studiuesit nuk i kanë dhënë rëndësi apo nuk e njihnin besimin e Atllantidëve-Pellazg të cilëve u përkiste kjo Perëndi 12 000 vjeçare, megjithëse, psh H.Balvatski në Fjalorin e saj teosofik, pohon se, Perëndia Thot mban si kurorë një disk hënor dhe emri i tij në formën “Hermes- Thot- Aah” shpreh : Thoti - Hëna. (28)

E vërteta e emërtimit të Thotit/Hermes bazohet pkërisht tek natyra kryesore e tij e theksuar nga Xh.Katapano: “Thoti ishte më i madhi i të gjithë iniciuesve të lashtësisë, i quajtur themelues i shkencës së fshehtë, lajmëtari i natyrës hyjnore më të lartë “. Pra kryente detyrën e priftit dhe të mësuesit të BESIMIT HËNOR (Fe dhe Shkencë) dhe për këtë dituri të nivelit më të lartë për kohën që përfaqsonte Thoti, siç e pamë më lart, Solomoni, Platoni dhe Pitagora, e emërtuan gjuhësisht : (Thot) Hermes Trismegisti. Kjo fjalë, në fakt, në gjuhën shqipe është një fjali: tri(s) + me + gist dhe në formën e sotme do të kemi, “me + tri (dialekti çam) + gis(h)ta” (gërma “sh” nuk shkruhej në lashtësi), siç e shpreh qartësisht “dora” etruske/thrake/frige, si dhe duart e Perëndisë Sabacio me Hënën mbi kokë.

Simboli i besimit hënor - numri TRE- u bë emërtimi themelor i kristianizmit -Trinita - i shprehur me gestin e bekimit, në emër të Krijuesit (tre gishta të hapura të dorës). Dogma e Trinitris, u përpunua në shekullin e IV pas Kr. nga “ati i Kishës” Shen Anastasio dhe pasuesit e tij. Në Testamentin e Vjetër, misteri i Trinitis nuk është zbuluar hapur, për të mos u dhënë hebrejve, të rrethuar nga besimtarë paganë, rastin të bien në besimin e lashtë (politeizëm) (29)

Huazimet e dogmës kristiane duken qartësisht në një afresk të periudhës së Rilindjes italiane (foto poshtë), ku së bashku me Krishtin që shpreh gjestin e dorës etruske, jepet simboli i rrethit, gjarpërit dhe rrezeve. Ay paraqitet si një burrë i moshuar, sikurse Perëndia Sabacio, në dallim nga pamja rinore me të cilën e shikojmë në artin kishtar. Me qënëse ka një libër në dorë (simbol i ligjeve të Moisiut diktuar nga Zoti), mund ta emërtojmë Krishti-Sabacio, siç është quajtur edhe Zeusi Sabacio, në kohën e Perandorisë romake(30), që dëshmon se Sabacio ka përfaqsuar Zotin pellazg (Hënën) të pa njohur deri më sot.

(Parrocchia ortodossa - Documënti www.ortodossiatorino.nët , Borgognonë).

Si përfundim: Duke patur si qëllim të dëshmojmë origjinën parahistorike të Shqipetaro-Arbërve të sotëm dhe vijushmërinë nga bashkësitë fisnore më të vjetra Euro-Aziatike, mjaftoi gjurmimi i një prej riteve të Besimit kristian, për të zbuluar të vërtetën e llogjikës shkencore se: “Në qoftëse veçorit gjuhësore, të fesë, të traditave e të zakoneve, të përallave e të legjëndave, që ne po i studiojmë në përgjithësi (…) pra në qoftëse të gjitha këto veçori kanë një rëndësi, Shqipetarët e sotëm janë përfaqësuesit e fundit, janë të mbijetuarit e fundit të Pellazgëve të vjetër autoktonë”. (31)

Në “Arkivin” e Kombit tonë të kohëve moderne, gjënden të pazbuluara me mijra dëshmi të tjera të çdo fushe, të cilat pasqyrojnë historinë e zhvillimit të shoqërisë dhe botkuptimit europian e atij botëror. Në mungesë të dokumenteve shkrimore dhe pamundësisë së zbërthimit shkencor të dëshmive të vetme-simboleve mistike-studiuesit i kanë drejtuar sytë drejt fiseve primitive të kohës moderne në Afrikë, Azi dhe Kontinentin Amerikan. Fatkeqsisht, përputhja e epokës parahistorike me atë të dy-tre shekujve të fundit, është vetëm në aspektin biologjik dhe shumë pak në atë besimtar dhe shkencor të Kontinentit të lashtë europian.

Gjithashtu, këto fise të shk 17-20, nuk e zotërojnë gjuhën pellazgo-shqipe, me të cilën fiset parahistorike euro-aziatike krijuan besimin e tyre, duke e fshehur brënda shkencës okulte (një arsye se përse Thotin-Hermes nuk e gjejmë në art, me gjestin e dorës etruske). Kjo pasuri e ruajtur vetëm nga mbijetesa fizike e Arbërve “hyjnor” gjatë qindra shekujve të tragjedive të përgjakshme të lashtësisë dhe të kohëve moderne, duhet t’i përkas Fondit Botëror të UNESCO-s.

Në rast se ka studiues, që faktet e këtij “arkivi” nuk dëshirojnë t’i njohin, i fshehin mbas llafollogjisë shtërpe, fallcifikimeve apo synimeve që nuk lidhen me të VËRTETËN, nuk na mbetet gjë tjetër, veç t’iu kujtojmë fjalët e Sfinksit, objektit më të lashtë të Atlantidëve që sunduan në Egjipt: Kush ka veshë për të dëgjuar (të vërtetën-shën im), dëgjon…! ( Enel “A Message from the Sphinx”).

Fatbardha Demi - Tiranë, 4 tetor 2017 - (fatbardha_demi@yahoo.com)(marr nga Pashtriku)